Quiz KPSS-Güncel Bilgiler

BİLİM VE SANAT İÇERİĞİ

 ➤  Bilim ve Teknoloji:

1450: Johannes Gutenberg tarafından matbaa icat edildi.


1543: Kopernik, Güneş Sistemi'nin merkezinde Güneş'in olduğunu savundu.


1608: Hans Lippershey tarafından teleskop icat edildi.


1614: William Harvey, kan dolaşımını keşfetti.


1712: Thomas Newcomen tarafından buhar makinesi icat edildi.


1800: Alessandro Volta tarafından pil icat edildi.


1876: Alexander Graham Bell tarafından telefon icat edildi.


1879: Thomas Edison tarafından elektrik ampulü icat edildi.


1895: Wilhelm Conrad Röntgen tarafından X-ışını keşfedildi.


1903: Wright Kardeşler tarafından uçak icat edildi.


1946: J. Presper Eckert ve John Mauchly tarafından ENIAC (ilk elektronik bilgisayar) icat edildi.


1957: Sovyetler Birliği tarafından Sputnik 1 (ilk yapay uydu) uzaya fırlatıldı.


1961: Yuri Gagarin tarafından ilk insanlı uzay uçuşu gerçekleştirildi.


1969: Neil Armstrong ve Buzz Aldrin tarafından Ay'a ilk kez ayak basıldı.


1977: Apple II (ilk kişisel bilgisayar) piyasaya sürüldü.


1984: Motorola DynaTAC 8000X (ilk cep telefonu) piyasaya sürüldü.


1990: Tim Berners-Lee tarafından World Wide Web (WWW) icat edildi.


2001: Wikipedia kuruldu.


2007: Apple iPhone piyasaya sürüldü.


2012: CERN tarafından Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) açıldı.


2013: Edward Snowden tarafından Ulusal Güvenlik Ajansı'nın (NSA) küresel gözetim programları hakkında bilgiler sızdırıldı.


2015: New Horizons uzay aracı Plüton'a ulaştı.


2016: AlphaGo (Google tarafından geliştirilen bir yapay zeka programı) dünya şampiyonu Go oyuncusunu yendi.


2018: James Webb Uzay Teleskobu fırlatıldı.


2020: COVID-19 pandemisi dünya genelinde karantinalara ve kısıtlamalara yol açtı.
 
2022: Güneş Sistemi'nde ilk defa su içeren bir asteroid keşfedildi. 


2022: ABD'de füzyon enerjisiyle enerji üretme deneyleri başarıyla tamamlandı.


2022: İlk defa antihidrojen atomu, vakumda hapsedilerek incelendi.


2022: İnsan Y Kromozomunun tamamının DNA dizilimi belirlendi.

2023: LHS 475 b adında Dünya benzeri bir ötegezegen keşfedildi. 

2023: Rocket Lab'ın Venüs sondasının fırlatılması planlandı. 


2024: Boston Dynamics'ten Spot adlı robot köpek, ticari kullanıma sunuldu.

SPOR İÇERİKLERİ

 ➤  Metin

 ➤  Metin

 ➤  Metin

 ➤  Metin

 ➤  Metin

 ➤  Metin

VEFAT EDENLER İÇERİĞİ

➤ Köksal Engür, Afife Tiyatro Ödülleri'nde 1999'da “Yılın En İyi Erkek Oyuncusu”, 2002'de ise “Yılın En Başarılı Müzikal ya da Komedi Erkek Oyuncusu” seçilen sanatçı, 2005'te 16. Ankara Film Festivali'nde “Yardımcı Erkek Oyuncu” ödülünü almıştır. Hollywood yıldızları Robert de Niro, Al Pacino, Dustin Hoffman ve Robin Williams'ın yanı sıra Susam Sokağı'ndaki “Büdü” karakteriyle Red Kit çizgi filminde "Red Kit"i seslendirmiştir. 2023 yılında Ses Sanatçı vefat etmiştir.

➤ Bay Sinema lakaplı yönetmen, senarist ve yapımcı Türker İnanoğlu 87 yaşında hayata veda etti

➤ 'Taçsız Kral', 'Yılan Hikayesi' ve 'İstanbul Kırmızısı' gibi yapımlarda yer alan devlet tiyatrocusu usta oyuncu Ayten Gökçer, yaşama veda etti.

➤ Tunus'ta sürgünde olan Yaser Arafat tarafından "Özgürlük Madalyası" ile onurlandırılan, "Bize Yön Veren Metinler" çalışmasıyla İslam dünyasına yön veren "2014 yılında edebiyat dalında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü başta olmak üzere, pek çok ödülle onurlandırılan Alev Alatlı hayatını kaybetti.

➤ “İstanbul Bir Masaldı”, “En Güzel Aşk Hikayemiz”, “Bir Şehre Gidememek”, “Lunapark Kapandı” gibi romanların yazarı, İstanbul aşığı Mario Levni (2024), 66 yaşında hayatını kaybetti.

➤ Yunus Emre'nin şiirlerini Almanca, Fransızca ve İngilizce olarak şiirli-şarkılı okuyarak Yunus Emre'yi dünyada tanıtmıştır. Algan, bu çalışmalarıyla 1973 yılında Uluslararası Yunus Emre Şenliği'nde "Yunus Emre Dostluk Ödülü"ne layık görülen Ayla Algan 86 yaşında hayatını kaybetti.

➤ Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesinin (NASA) yörüngeye ulaşmayı başaran ilk insanlı uzay misyonu olan Apollo 7’nin hayatta kalan son astronotu Walter Cunningham, 3 Ocak'ta 90 yaşında yaşamını yitirdi.

➤ "Bizimkiler" ve "Perihan Abla" dizilerine imza atan usta yönetmen Yalçın Yelence, tedavi gördüğü hastanede 20 Ocak'ta 69 yaşında hayatını kaybetti.

➤ "Sarı Sabahlık", "Ağlayan Gözlerim" türküleriyle özdeşleşen Nuri Sesigüzel 86 yaşında hayata veda etti.

➤ Türkiye'nin ilk piyanist şantörlerinden, caz sanatçısı Bozkurt İlham Gencer, 24 Mayıs'ta 98 yaşında hayatını kaybetti.

➤ "Vesikalı Yarim", "Ağaçlar Ayakta Ölür", "Ah Güzel İstanbul", "Ah Müjgan Ah", "Dila Hanım", "Tatar Ramazan", "Tatlı Nigar", "Doktor Civanım" gibi pek çok kült filmin senaryosunu kaleme alan usta senarist Safa Önal, 30 Temmuz'da yaşamını yitirdi. Filme çekilmiş 395 senaryosuyla Guinness Rekorlar Kitabı'na giren usta senarist, 92 yaşındaydı.

➤ "İlla Ki", "Deli Kadın", "Tek Başına", "Öyle Bir Geçer Zaman Ki", "Arapsaçı", "Fesupanallah", "Şaşkın", "Sevince" ve "Yalnızlar Rıhtımı" gibi besteleriyle rock müzik dünyasında unutulmaz bir iz bırakan Erkin Koray 82 yaşında hayatını kaybetti.

ÖDÜLLER İÇERİĞİ

  ➤  NOBEL FİZİK ÖDÜLÜ

1. Albert Einstein (1921) - "Fotoelektrik etki yasasını keşfi"
2. Niels Bohr (1922) - "Atom yapısı ve atom ışınımı üzerine araştırmaları için"
3. Richard Feynman, Julian Schwinger, Sin-Itiro Tomonaga (1965) - "Kuantum elektrodinamiği teorisi"
4. Peter Higgs, François Englert (2013) - "Higgs bozonunun teorik keşfi"
5. Alain Aspect, John F. Clauser, Anton Zeilinger (2022) - "Kuantum bilişim üzerine deneysel araştırmalar"

 ➤  NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ

1. Marie Curie (1911) - "Radyum ve polonyumun keşfi"
2. Linus Pauling (1954) - "Kimyasal bağlar üzerine araştırmaları"
3. Ahmed Zewail (1999) - "Femtokimya alanındaki çalışmaları"
4. Emmanuelle Charpentier, Jennifer Doudna (2020) - "CRISPR-Cas9 genom düzenleme metodu"
5. Carolyn Bertozzi, Morten Meldal, K. Barry Sharpless (2022) - "Click kimya ve biyorthogonal kimya alanındaki çalışmaları"

 ➤  NOBEL FİZYOLOJİ ÖDÜLÜ

1. Alexander Fleming, Ernst Boris Chain, Howard Florey (1945) - "Penisilin ve tedavi edici etkilerinin keşfi"
2. James Watson, Francis Crick, Maurice Wilkins (1962) - "DNA'nın moleküler yapısının keşfi"
3. Elizabeth Blackburn, Carol Greider, Jack Szostak (2009) - "Telomerler ve telomeraz enziminin keşfi"
4. Harvey J. Alter, Michael Houghton, Charles M. Rice (2020) - "Hepatit C virüsünün keşfi"
5. Svante Pääbo (2022) - "İnsanın evrimine dair genomik keşifler"

 ➤  NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ

1. Martin Luther King Jr. (1964) - "Irk ayrımcılığına karşı barışçıl mücadele"
2. Mother Teresa (1979) - "İnsani yardımlar ve yardım çalışmaları"
3. Malala Yousafzai, Kailash Satyarthi (2014) - "Çocuk hakları için mücadele"
4. World Food Programme (WFP) (2020) - "Açlıkla mücadele ve barışçıl koşullarda gıda güvenliği sağlama"
5. Ales Bialiatski, Memorial, Center for Civil Liberties (2022) - "İnsan hakları savunuculuğu"

 ➤  NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ

1. Louise Glück (2020) - "The Wild Iris"
2. Abdulrazak Gurnah (2021) - "Paradise"
3. Annie Ernaux (2022) - "The Years"
4. Jon Fosse (2023) - "Septology"

 ➤  NOBEL EKONOMİ ÖDÜLÜ (Resmi olarak "Sveriges Riksbank Ödülü" olarak bilinir)

1. Paul Samuelson (1970) - "Modern ekonomik bilime katkıları"
2. Milton Friedman (1976) - "Para teorisi ve tarihçesi üzerine çalışmaları"
3. Amartya Sen (1998) - "Refah ekonomisine katkıları"
4. Richard Thaler (2017) - "Davranışsal ekonomi alanındaki çalışmaları"
5. David Card, Joshua D. Angrist, Guido W. Imbens (2021) - "Emek ekonomisi ve doğal deneyler üzerine çalışmaları"

 ➤  PULİTİZER ÖDÜLÜ (Kurgu)

1. Colson Whitehead (2020) - "The Nickel Boys"
2. Louise Erdrich (2021) - "The Night Watchman"
3. Joshua Cohen (2022) - "The Netanyahus"
4. Barbara Kingsolver (2023) - "Demon Copperhead"
5. Hernan Diaz (2023) - "Trust"

 ➤  BALLON d'Or

1. Robert Lewandowski (2020) - Bayern Munich
2. Lionel Messi (2021) - Paris Saint-Germain
3. Karim Benzema (2022) - Real Madrid
4. Lionel Messi (2023) - Inter Miami

 ➤  FIFA DÜNYA KUPASI ALTIN TOP ÖDÜLÜ

1. Diego Maradona (1986) - Arjantin
2. Romário (1994) - Brezilya
3. Zinedine Zidane (2006) - Fransa
4. Lionel Messi (2014) - Arjantin
5. Luka Modrić (2018) - Hırvatistan
6. Lionel Messi (2022) - Arjantin

KÜLTÜR İÇERİĞİ

➤ ADANA

· Taş Köprü: Roma dönemine ait, dünyadaki en eski ve hala kullanılan köprülerden biridir.

· Adana Ulu Camii: Ramazanoğulları döneminden kalma tarihi camidir.

· Varda Köprüsü: Almanlar tarafından inşa edilmiş tarihi bir tren köprüsüdür.


➤ ADIYAMAN (NEMRUT DAĞI)

· Nemrut Dağı: Kommagene Krallığı'na ait antik tapınak ve devasa heykelleriyle ünlüdür. Gün batımı ve doğumunda manzarasıyla ziyaretçileri büyüler.


➤ ANTALYA

· Antalya Kaleiçi: Tarihi ve atmosferik bir liman kasabası olan Kaleiçi, Antalya'nın merkezinde yer alır. Antik limanın kalıntıları, dar sokakları, geleneksel Türk evleri ve Osmanlı döneminden kalma taş yapılarıyla ünlüdür.

· Antik Myra Kenti: Antalya'nın Demre ilçesinde bulunan Myra Antik Kenti, Likya Uygarlığı'na ait önemli kalıntıları içerir. En ünlü özelliklerinden biri, kaya mezarlarıdır.

· Aspendos Antik Tiyatrosu: Antalya'nın Serik ilçesinde bulunan Aspendos Antik Tiyatrosu, Roma dönemine ait en iyi korunmuş antik tiyatrolardan biridir. Muhteşem bir akustiği vardır.

· Side Antik Kenti: Antalya'nın Manavgat ilçesinde bulunan Side, antik bir liman şehridir. Antik tiyatrosu, agora, tapınakları ve limanıyla bilinir.


➤ BURSA

· Uludağ: Türkiye'nin önemli kayak merkezlerinden biridir.

· Bursa Ulu Camii: Osmanlı dönemine ait büyük cami.

· Cumalıkızık Köyü: Osmanlı köy mimarisinin güzel örneklerinden biri.


➤ ÇANAKKALE (TROYA ANTİK KENTİ)

· Troya Antik Kenti: Homeros'un İlyada destanında geçen efsanelere konu olan Troya, arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıkarılmıştır.

· Gökçeada: Eski adı "İmroz" olan Gökçeada, Çanakkale'nin bir ilçesi ve Türkiye'nin en büyük adasıdır. 2011'de sakin şehir ağına dahil edildi.


➤ ÇORUM (HATTUŞAŞ ANTİK KENTİ)

· Hattuşaş Antik Kenti: Hitit İmparatorluğu'nun başkenti olan Hattuşaş, büyük tapınakları, sarayları ve sur duvarlarıyla bilinir.


➤ DENİZLİ (PAMUKKALE VE HIERAPOLIS)

· Pamukkale: Pamukkale, beyaz traverten terasları ve termal sularıyla ünlüdür. UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alır.

· Hierapolis Antik Kenti: Pamukkale'nin yanında bulunan Hierapolis, antik Roma dönemine ait kalıntılarıyla ziyaretçileri cezbetmektedir.


➤ ESKİŞEHİR

· Odunpazarı Evleri: Osmanlı dönemine ait tarihi evler ve sokaklar.

· Porsuk Çayı: Şehir merkezinden geçen nehir, gondol gezileri ile ünlüdür.

· Eskişehir Balmumu Müzesi: Türkiye'nin ünlü isimlerinin balmumu heykelleri.


➤ GAZİANTEP

· Zeugma Antik Kenti: Roma dönemine ait zengin mozaikleriyle ünlüdür.

· Gaziantep Kalesi: Roma dönemine kadar uzanan tarihiyle dikkat çeker.

· Bakırcılar Çarşısı: Geleneksel el sanatlarını görebileceğiniz tarihi çarşı.


➤ HATAY

· Antakya Arkeoloji Müzesi: Dünyanın en büyük mozaik koleksiyonlarından birine sahiptir.

· Saint Pierre Kilisesi: Hristiyanlığın ilk kiliselerinden biri olarak bilinir.

· Habibi Neccar Camii: Antakya'nın en eski camilerinden biridir.


➤ İSTANBUL

· Ayasofya: İstanbul'un sembol yapılarından biri olan Ayasofya, Bizans ve Osmanlı dönemlerinin izlerini taşır.

· Topkapı Sarayı: Osmanlı İmparatorluğu'nun merkezi olan Topkapı Sarayı, zengin koleksiyonları ve muhteşem mimarisiyle bilinir.

· Sultanahmet Camii (Blaue Moschee): İstanbul'un simgelerinden biri olan Sultanahmet Camii, eşsiz mavi çinileriyle dikkat çeker.

· Yerebatan Sarnıcı: İstanbul'un tarihi sarnıcı, muhteşem sütunları ve atmosferiyle ziyaretçileri büyüler.


➤ İZMİR

· Şirince: Tarihi Rum köyü.

· İzmir Saat Kulesi: Şehir merkezinde yer alan simgesel yapıdır.

· Artemis Tapınağı: Antik Efes kentinde bulunan Artemis Tapınağı, antik dünyanın yedi harikasından biriydi.

· Celsus Kütüphanesi: Efes Antik Kenti'nde yer alan Celsus Kütüphanesi, antik Roma'nın önemli yapılarından biridir.

· Büyük Tiyatro: Efes Antik Kenti'nde bulunan Büyük Tiyatro, Roma dönemindeki önemli eğlence merkezlerinden biriydi.

· Seferihisar: İzmir'in güneyinde yer alan Seferihisar, çok eski yerleşim yerlerine ev sahipliği yapması ile de tarihsel öneme sahip. Sakin şehir ağına dahil edilmiştir.


➤ KARABÜK (SAFRANBOLU)

· Safranbolu: Safranbolu, Osmanlı döneminden kalma tarihi konakları, dar sokakları ve geleneksel mimarisiyle ünlüdür. UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alır.

· Safranbolu: 4 Mart 2024'te Sakin Şehir ağına dahil edilmiştir.


➤ KARS (ANİ HARABELERİ)

· Ani Harabeleri: Ani, Orta Çağ'da önemli bir şehir olan ve çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir yerdir. Kalıntıları bugün Ani Harabeleri olarak bilinir.


➤ KONYA

· Mevlana Müzesi: Mevlana Celaleddin Rumi'nin türbesi.

· Çatalhöyük: Neolitik döneme ait önemli bir arkeolojik alan.

· Alaeddin Camii: Selçuklu döneminden kalma tarihi cami.


➤ MERSİN

· Kızkalesi: Deniz içinde yer alan tarihi bir kaledir.

· St. Paul Kilisesi: Hristiyanlığın önemli figürlerinden St. Paul'ün adına yapılmış bir kilisedir.

· Tarsus Şelalesi: Doğal güzelliği ve tarihi ile ünlüdür.


➤ MUĞLA

· Bodrum Kalesi: Şövalyeler tarafından inşa edilmiş, bugün Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'ne ev sahipliği yapar.

· Kaunos Antik Kenti: Dalyan'da bulunan antik kent, kaya mezarları ile ünlüdür.

· Fethiye Amintas Kaya Mezarları: Likya dönemine ait kaya mezarları.

· Akyaka: Cittaslow Uluslararası Koordinasyon Komitesi tarafından 2011'de ''Sakin Şehir'' ilan edildi.


➤ NEVŞEHİR (KAPADOKYA)

· Peri Bacaları: Kapadokya'nın eşsiz doğal oluşumları olan peri bacaları, bölgenin sembolüdür.

· Göreme Açık Hava Müzesi: Tarihi kiliseleri ve manastırlarıyla ünlü olan Göreme Açık Hava Müzesi, Kapadokya'nın en önemli turistik noktalarından biridir.

· Ürgüp: Kapadokya'nın en popüler kasabalarından biri olan Ürgüp, tarihi konakları ve peri bacalarıyla ünlüdür.


➤ ŞANLIURFA (GÖBEKLİ TEPE)

· Göbekli Tepe: İnsanlık tarihinde bilinen en eski tapınak kompleksi olan Göbekli Tepe, Şanlıurfa yakınlarında bulunur.


➤ TRABZON

· Sumela Manastırı: Karadeniz'in eteklerinde yer alır.

· Trabzon Ayasofya Müzesi: Bizans dönemine ait yapı.

· Uzungöl: Doğal güzellikleri ile ünlüdür.

 

 

İLKLER İÇERİĞİ

➤ Atı evcilleştiren ilk topluluk İskitler

• Tarihte ilk kadın Türk hükümdar Tomris Hatun olmuştur.
• Türk tarihinde ilk kez balbalı Sakalar(İskitler) dikmiştir.
• Tarihte ilk kez pantolon, kemer ve kemer tokasını kullandılar ve bunları tüm dünyaya (Avrupa’ya) tanıtmışlardır

➤ Tarihte Kurulan İlk Türk Devleti, Asya Hun Devleti

• Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletidir
• İlk kez ikili teşkilat bu devlette görülmüştür.
• Anadolu'ya ilk keşif birliklerine göndermiş Türk devletidir.
• Vatan sevgisini vurgulayan(vatandan bahseden) ilk Türk hükümdarı Metehan olmuştur.
• Metehan 26 boyu tek bayrak altında toplayarak “Türk siyasi birliğini” ilk kez sağlamıştır.

➤ Türk Adı İle Kurulan İlk Milli Türk Devleti, I. Göktürk Devleti

• Bizans’a ilk kez elçi gönderen Türk Devleti olmuştur.
• Bizans’a ilk kez elçi gönderen Türk Devleti olmuştur.

➤ Kutluk devleti Kurtuluş savaşı vererek kurulan ilk Türk devleti II. Göktürkler

• Türk tarihinde ilk bağımsızlık ayaklanması(mücadelesi) olarak bilinen “Kürşad Ayaklanması” bu ayaklanma sonucunda kurulmuştur.
• Türk tahinin okunabilen ilk yazılı belgesi olan “Orhun(Orhon) Yazıtları” Kutluk (II. Göktürk) devletine aittir.

➤ Yerleşik Yaşama Geçen İlk Türk Devleti, Uygurlar

• Uygurlar Din değiştiren ilk Türk devletidir.
• İlk defa Fresk isimli duvar resimlerini yapmışlardır.
• İlk şehirleşme Kutluk Bilge Kül Kağan zamanında gerçekleşmiştir.
• İlk kez “Örgün Eğitim” kurumlarına Uygurlarda rastlanmıştır.
• Kâğıt ve matbaayı ilk kullanan Türkler: Uygurlar

➤ Avrupa’da kurulan ilk Türk Devleti, Avrupa Hun Devleti’dir

• Avrupa’ya ayak basan ilk Türk hükümdar Balamir Kağan
• lk kez Anadolu’ya Uldız zamanında ayak basıldı.

➤ İstanbul’u İlk Kuşatan Türkler, Avarlar

• Hristiyanlığı kabul eden ilk Türk devleti olmuştur.
• Üzengiyi Avrupa’ya taşıyan ilk Türk devleti: Avarlardır.

➤ Alfabeyi İlk Kullanan Türkler, Türgişler

• Türk tarihinde kendi adına para bastıran ilk hükümdar Baga Tarkan olmuştur. Bastırdığı para “Yarmak” isminde madeni paradır.
• Türk tarihinde kendi adına para bastıran ilk hükümdar Baga Tarkan olmuştur. Bastırdığı para “Yarmak” isminde madeni paradır.

➤ Sibirya’ya adını veren devlet, Sibirler’dir.

➤ İslamiyet’i kabul eden ilk Türk boyu, Karluklar

• Cengiz hana itaat eden ilk Müslüman Türk topluluğudur.
• Cengiz hana itaat eden ilk Müslüman Türk topluluğudur.

➤ Türklerde parayı kullanan ilk devlet Geç Hunlar diğer adıyla Akhunlar

olarak değişmiştir.

➤ Orta Asya’da kurulan ilk Müslüman Türk devleti, Karahanlılar

• Türkçeyi resmi dil ilan eden ilk Türk Devleti, Karahanlılar
• Karahanlılar ilk Türk-İslam eserlerini de vermişlerdir.
• Türklerde kervansaray ve medrese kuran ilk Türk devletidir.
• Türklerde burs veren ilk Türk devletidir.
• Türk tarihinde düzenli işleyen ilk posta teşkilatını kurmuşlardır.

➤ İlk Müslüman Türk İmparatorluğu, Gazneliler

• Hindistan’a İslamiyet’i ilk götüren Türkler, Gazneliler
• Sikkeleri üzerinde ilk defa “sultan” unvanı görülen devlettir.
• Dünya tarihinde ilk kez padişah unvanı kullanan Türk hükümdar Alp Tigin’dir.
• Dünya tarihinde Sultan unvanını kullanan ilk hükümdar Gazneli Mahmut’tur.
• Gazneliler Abbasi Halifesini Şii Büveyhoğullarına karşı koruyan ilk Türk İslam Devleti’dir.

➤ Mısır’da kurulan ilk Türk İslam Devleti, Tolunoğulları

• İslâm dinini benimsedikten sonra Türklerin kurduğu ilk bağımsız devlettir.
• İslâm dinini benimsedikten sonra Türklerin kurduğu ilk bağımsız devlettir.

➤ Hicaz bölgesine hâkim olan ilk Türk devleti, İhşitler

• Tarih alanında önemli çalışmaları olan El Kındi bu dönemde yaşamıştır.
• Tarih alanında önemli çalışmaları olan El Kındi bu dönemde yaşamıştır.

➤ İlk haçlı seferinde Fatımiler tarafından kaybedilen Kudüs’ü 1187 yılında Hıttin Savaşı (Hattin) ile

geri alan devlet Eyyübiler

• Selahattin Eyyübi ‘Hadimü’l Harameyn‘ (iki kutsal caminin hizmetkârı) ünvanını kullanan ilk hükümdardır.
• Selahattin Eyyübi ‘Hadimü’l Harameyn‘ (iki kutsal caminin hizmetkârı) ünvanını kullanan ilk hükümdardır.

➤ Moğolların İlk Yenilgisi Ayn Calut Savaşı’nda tattıran devlet Memlükler’dir.

BÜYÜK SEÇLUKLU DEVLETİNDE İLKLER

➤ Çağrı Bey yeni yurt arayışları ve İslamiyet’i yayma düşüncesiyle Anadolu’ya ilk keşif akınlarını yapmıştır

➤ Pasinler Savaşı Selçukluların Bizans’a karşı kazandığı ilk büyük zaferdir.

➤ Bağdat’ta vezir Nizam-ül Mülk adına Nizamiye Medreseleri açılmıştır (Bu medrese dünya tarihinin ilk üniversitesi kabul edilir.)

➤ Malazgirt savaşından sonra Anadolu’da ilk Türk beylikleri kurulmaya başlamıştır.

➤ Bu dönemde ayrıca ilk defa ikta sistemi uygulanmaya başlamıştır.

➤ İlk defa bir Bizans İmparatoru ( Romen Diyojen ) Müslüman bir sultana esir düştü.( Malazgirt Savaşında Alparslan’a)

DİĞER BEYLİKLER

➤ İlk Türk denizcisi ve Amirali, Çaka Bey.

➤ Malazgirt Zaferi’nden sonra Anadolu kurulan ilk Türk devleti Saltuklar.

➤ Anadolu’da ilk köprüleri yapan beylik Artuklar (Malabadi Köprüsü).

➤ Mengücekoğulları: Divriği Ulu Cami 1985 yılından beri UNESCO tarafından koruma altına alınan ilklerden biridir.

➤ Danişmendliler: Anadolu’da ilk köprüleri yapan beyliktir (Malabadi Köprüsü).

ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ

➤ Anadolu Selçuk Devleti’nin ilk medresesi olan Koca Hasan Medresesi inşa edilmiştir.

➤ Anadolu’da ilk hastane Gevher Nesibe Darüşşifası inşa edilmiştir.

➤ Alayhan Kervansarayı Anadolu'da yapılan ilk kervansaray olma özelliğini taşır.

➤ Kervansaraya gelen tüccarların can ve mal güvenliklerinin Anadolu Selçuklu Devleti tarafından sigortalanası , ilk kez ‘devlet sigortası’ uygulandığını göstermiştir.

HANGİ DEVLET KİM TARAFINDAN YIKILDI?

➤ İskitler: Sarmatlar ile Gotlar tarafından yıkıldı.

➤ Asya Hun Devleti: Çin entrikaları ve ülke içindeki taht kavgaları sebebiyle yıkıldı.

➤ I. Göktürkler: Çin egemenliğine girip yıkılmıştır.

➤ II. Göktürkler: Karlukların, Basmirlerin ve Uygurların saldırıları sonucunda yıkılmıştır.

➤ Uygurlar: Kırgızların çıkardığı isyanla birlikte Kırgızlar tarafından 840 yılında yıkılmıştır.

➤ Avrupa Hun İmparatorluğu: Taht kavgaları neticesinde yıkıldı.

➤ Avarlar: Franklar tarafından yıkılmışlardır.

➤ Türgişler: Karluklar Tarafından tamamen yıkıldılar.

➤ Sibirler: Sabirler (Sabarlar) Bizans tarafında siyasi varlıklarına tamamen son verilmiştir.

➤ Karluklar: Moğol hâkimiyeti altına girdiler

➤ Akhunlar (Eftalitler): Göktürk ve Sasanilerin ortak sardıları sonucunda Eftalitler yıkılmıştır.

➤ Karahanlılar: Harzemşahlar tarafından yıkılmıştır.

➤ Gazneliler: Afganistan’ın yerli halkı Gurlular tarafından yıkılmışlardır.

➤ Tolunoğulları: Abbasiler tarafından yıkılmıştır.

➤ İhşidiler: Fatımiler tarafından yıkılmışlardır.

➤ Eyyübiler: Memlükler (Kölemenler) tarafından yıkıldı.

➤ Memlükler: Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.